De Achterflap
‘Kindermishandeling’
Zijn ouders die hun kinderen mishandelen per definitie slecht? Ancha denkt van niet: “Er is bijna geen ouder die ’s ochtends opstaat en denkt, ‘nou, ik ga vandaag eens lekker mijn kinderen mishandelen.’ Vaak hebben ouders dit niet eens door. We moeten daders helpen hun gedrag te veranderen.”
Ancha heeft in haar jeugd zelf te maken gehad met mishandeling. “Eigenlijk tot ik op 27-jarige leeftijd het huis uit ging,” vertelt Ancha. “Mijn broer en zus gingen al veel eerder uit huis. Ik bleef als laatste over en mocht niet weg.” Thuis onderging Ancha fysieke, psychische en seksuele mishandeling, verwaarlozing en was zij getuige van huiselijk geweld. Ze wil in dit artikel liever niet in detail treden over wat er precies gebeurde. “Tijdens Living Library gesprekken doe ik dat natuurlijk wel.”
Ancha vertelt over haar jeugd. “Ik was altijd bang om naar huis te gaan, na schooltijd, omdat ik niet wist wat ik aan zou treffen. Het gedrag in mijn familie was onvoorspelbaar. Soms waren ze lief en dan ineens weer boos en gewelddadig of juist ijzig stil. Ik was er niet veilig. Terwijl ik me op school ook niet veilig voelde, want daar werd ik gepest.”
Toen Ancha’s moeder van haar vader wegvluchtte heeft zij haar veel geholpen. “Maar dat ging moeizaam. Het leek wel of ik haar moeder was en zij het kind. Ze moest leren om op eigen benen te staan.” Ancha benadrukt dat ze haar moeders’ rol in de mishandeling genuanceerd wil brengen. “Mijn moeder is zelf thuis mishandeld en werd jong moeder. Ze wist niet wat ze moest doen. Daardoor heeft ze ons mishandeld, zo had ze dat thuis geleerd. Signalen van dingen die fout zijn zag ze niet.” Sindsdien hebben zij en haar moeder het hier veel over gehad. “Ze is nu de moeder geworden die ik vroeger wilde. Ze is lief, zorgzaam en we hebben echt een band.”
In haar werk in de pedagogiek is Ancha veel bezig met kinderen en opvoeding. “Met mijn werk kan ik kinderen echt helpen. Ik heb bijvoorbeeld een tool voor vroege signalering van kindermishandeling ontwikkeld.”
Sinds 2021 is Ancha een boek bij de Living Library. “Ik vraag altijd aan mijn lezers: welk hoofdstuk wil je lezen? Ik kan vertellen over mijn eigen ervaringen, vertellen over het perspectief van de dader, maar ook als moeder van pleegkinderen die ermee te maken hebben gehad of als professional. Het belangrijkste is dát erover gesproken wordt.” Naast praten over daders en een ander perspectief bieden, wil Ancha ook lotgenoten meegeven om te blijven praten. “Als je denkt dat iets normaal is, vertel je er niet over. Je vertelt iemand ook niet dat je ontbijt hebt gegeten, of naar de WC bent gegaan. Het is belangrijk dat kinderen over de thuissituatie praten, zodat ze leren dat mishandeling niet normaal is.”
Auteur: Eva Alkema